Sysmac Studio TOF Timer:Bilmeniz Gereken Herşey

TOF Timer, Sysmac Studio’da bulunan Timer fonksiyonlarından biridir. Timer fonksiyonları, otomasyon programları oluştururken zamana bağlı işlemleri kontrol etmek için kullanılır. Omron Sysmac Studio’da 5 adet timer bulunmaktadır. Daha önceki yazımda bu timer fonksiyonlarından biri olan TON timer’dan bahsetmiştim. Bu yazıda ise TOF Timer’ın detaylarını öğreneceğiz.

TOF Timer (Off-Delay) Nedir? #

TOF Timer bırakmada gecikmeli (off-delay) timer olarak adlandırılmaktadır. TOF Timer’ın giriş sinyali kesildikten sonra çıkış sinyali istenilen süre geçtikten sonra timer’ın çıkış sinyali kesilir. Şöyle bir örneğimiz olsun; 1 adet kalıcı buton ile kontrol edilen bir lambamız olsun. Buton ON konumuna geçtiği gibi lambanın yanmasını, buton OFF konumuna geçtikten 5sn sonra da sönmesini isteyelim. İşte TOF timer burada bizim yardımımıza yetişecektir.

TOF Timer Ladder Diagram ve Structered Text Olarak Gösterimi #

TOF Timer Sysmac Studio’da 2 farklı şekilde kullanılabilir: Ladder Diagram ve Structured Text olarak.

TOF Timer Ladder Diagram #

TOF Timer Structured Text #

TOF_instance (In, PT, Q,ET);

TOF Timer Giriş ve Çıkışları #

TOF Timer Kullanımı #

Durum-1 #

In girişi aktif ediği gibi, Q çıkışı da aktif olmaktadır. In girişi pasif yapıldığında, Q çıkışının pasif hale gelmesi için Pt kadar zamanın geçmesi beklenir. Ayrıca timer’ın hangi sürede olduğu Et çıkışından takip edilebilir.

Yukarıdaki GIF’te 5 saniyelik bir TOF kullanılmıştır. A kontağı tetiklendiği gibi abc çıkışı aktif hale gelmiştir. Fakat A kontağı false yapıldıktan sonra abc çıkışı hemen false olmamış, PT ‘ye yazılan süre (5sn) sonra false durumuna geçmiştir. Bu 5 sn’lik süre boyunca A kontağı aktif olmasa da abc çıkışı aktif olarak kalmaya devam etmiştir. Bu sırada geçen süre def değişkeninden takip edilebilmiştir.

Durum-2 #

Peki ya TOF Timer çalışmaya başladıktan sonra, yani Q çıkışı pasif olmadan tekrar A kontağı tetiklenirse ne olur?

Yukarıdaki GIF’te görülebileceği üzere A kontağı pasif hale getirilerek, TOF Timer’ın çalışmaya başlaması sağlanmıştır. TOF timer çalışırken A kontağı tekrar tetiklendiğinde TOF Timer’ın ET çıkışındaki değerin sıfırlandığı ve TOF Timer’ın resetlendiği görülmektedir.

Durum-3 #

A kontağı aşağıdaki GIF’te görülebileceği gibi, yükselen kenar olacak şekilde kullanılsaydı ne olurdu?

Bu durumda A kontağı tetiklendiği gibi, TOF Timer aktif olur ve abc çıkışı 5sn boyunca (PT değeri kadar) aktif olur. Daha sonra süresi bitince TOF Timer resetlenerek, abc çıkışı pasif hale geçer. Buradaki en önemli nokta, TOF Timer’ın çalışırken A kontağında bağımsız hale gelmesidir. Yani artık timer çalışırken timer’ı resetlemenin bir yolu kalmamıştır. Zira TOF Timer çalışırken A kontağı aktif de, pasif de olsa timer çalışmaya devam eder.

Zamanlama Diyagramı #

• TOF Timer, zamanlayıcı başladıktan sonra ayarlanan süre geçtiğinde FALSE verir. Zaman nanosaniye cinsinden ayarlanır.
• In_ girişi FALSE olduğunda TOF Timer başlar. ET, zaman geçtikçe artar.
• ET, ayarlanan PT süresine ulaştığında, Q çıkışı FALSE olur. ET bundan sonra artırılmaz.
• In, TRUE olduğunda TOF Timer sıfırlanır. ET 0 olarak ve Q TRUE olarak değişir.
• TOF Timer başlatıldıktan sonra In FALSE olarak değişirse, TOF Timer ET PT‘ye ulaşmadan önce sıfırlanır.

Aşağıdaki şekilde, T#10 ms’lik bir PT için bir programlama örneği ve zamanlama tablosu gösterilmektedir. A kontağı FALSE olarak değiştikten 10ms sonra abc çıkışı FALSE olarak değişecektir.

Dikkat Edilecek Hususlar #

• PT ye göre Q‘nun TRUE’ya geçtiği durumdaki zamanlama hatası -100 ns ile (100 ns + 1 task period) arasındadır. Bu aralık aşağıdakileri içerir:

  • ±100 ns, ET‘nin zamanlama hatasıdır.
  • Her görev periyodunda ET’nin PT’ye ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir. Kontrol tamamlandıktan hemen sonra ET, PT’ye ulaşırsa, 1 task period kadar gecikme oluşur.

• Zaman, Sysmac Studio’da 0,001 ms’lik artışlarla görüntülenir, ancak zamanlama doğruluğu 1 ns’dir.

• PT T#0 ms veya negatif bir sayı ayarlanmışsa, In girişi FALSE olarak değişir değişmez Q çıkışı FALSE olarak değişecektir.

• Bu komut yürütüldükten sonra, In‘in değeri TRUE ise, Q’nun değeri TRUE olarak değişir. Zamanlayıcı başlatıldıktan sonra ayarlanan PT süresi geçtiğinde Q’nun değeri FALSE olarak değişir.

• In değeri FALSE iken PT değerini değiştirebilirsiniz. İşlem aşağıdaki gibidir:

  Timer Durumu	Q Değeri	PT’nin değiştirildikten sonraki değeri	İşlem
  Zamanlama tamamlandıktan sonra	FALSE	—	Q değeri FALSE olarak kalır.ET’nin değeri de değişmez. Değiştirilmeden önceki PT değerinde kalır.
  Zamanlama devam ediyor	TRUE	PT≥ ET	Timer devam eder. ET değeri PT değerine ulaştığında, Q çıkışı FALSE olarak değişir ve ET artık artırılmaz.
  Zamanlama devam ediyor	TRUE	PT< ET	Q çıkışı hemen FALSE olarak değişir.Artan ET hemen durur.

• Eğer PLC Resetlenirse ET değeri 0 olarak değişir ve Q çıkışı TRUE olarak değişir.

• Bu Timer Ladder Diagram’da kullanılırsa, aynı basamaktaki ve kendinden önce bulunan bir fonksiyonda hata meydana geldiğinde Q değeri FALSE olarak değişir.